Στις 3 Οκτωβρίου 2020, την παραμονή της εορτής του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, ο Πάπας Φραγκίσκος εξέδωσε την τρίτη εγκύκλιό του, τη δεύτερη ουσιαστικά δική του, γιατί η πρώτη («Lumen fidei», 2013) ήταν ήδη έτοιμη κατά μέγα μέρος από τον προηγούμενο πάπα.

Δεν μπορώ να κάνω ρεπορτάζ, δεν μπορώ δηλαδή να υποκριθώ ουδέτερο βλέμμα. Γράφω ως πιστός, του οποίου η κοινωνική στάση διαμορφώνεται από την πίστη του και όχι παρά την πίστη του. Και γράφω με οδύνη και με δίψα.

Η ζωή του έμοιαζε και ήταν μία διαρκής πάλη προκειμένου να επιβιώσει σε έναν κόσμο που δεν αντέχει το διαφορετικό. Ο Μιχάλης Νικολαΐδης ήταν πολύ κοντός, σχεδόν νάνος, με το σωματικό του πρόβλημα να τον κάνει αντικείμενο bullying, ιδίως κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

 R&N: Το “Στοίχημα του Αγίου Βενέδικτου“** για το οποίο αρχίζουμε να μιλάμε στη Γαλλία χάρη στο βιβλίο σας, συζητήθηκε επί μακρόν από τους χριστιανούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το βιβλίο σας είναι καρπός της προσωπικής σας εξέλιξης;

Η επίσκεψη του ανιψιού μου μέσα στο Σαββατοκύριακο με άφησε με πολλούς προβληματισμούς. Σα technology freak και εγώ, τα συρτάρια μου είναι γεμάτα από παλιούς σκληρούς δίσκους που είτε λόγω βλάβης είτε ξεπερασμένης τεχνολογίας έχουν αποσυρθεί και αποθηκευτεί. Υποσχέθηκα στο παιδί μερικούς από αυτούς και με μεγάλη ανακούφιση που άδειαζα τα συρτάρια μου, του τους παρέδωσα.

Φαίνεται πως είναι δύσκολο να μη συμπαθείς κάποιον που σου επέτρεψε την ευτυχία μιας βαθύτερης ματιάς σε ζητήματα τόσο ακανθώδη όσο η κατανόηση της οπτικής που συνδέει το φως με το αίνιγμα του θανάτου, κι έτσι εκείνο που αισθάνομαι για τον Ράμφο είναι το είδος της αποδυναμωμένης έστω αγάπης, της ανάμεικτης με θαυμασμό, ένα υπόλειμμα της οποίας κατορθώνει να αντιστέκεται στην απογοήτευση ηρωικά.

Η σημερινή παλιανθρωπιά, που περνά για… πρόοδος!

Δεν είναι η πρώτη φορά που μου συμβαίνει. Περνώντας το πρωί με το αυτοκίνητο στο δρόμο για το γραφείο μου, βλέπω κάποτε γυναίκες -θα είναι αυτό που λέμε «οικονομικοί μετανάστες»- μ’ ένα μωρό στην αγκαλιά ή να το κρατούν από το χέρι να περιμένουν το λεωφορείο μέσα στο κρύο και, φέτος πιο συχνά, μες στη βροχή. Θέλω να σταματήσω να τους βάλω στο αυτοκίνητο και να τους πάρω όπου θέλουν να παν. Δεν το κάνω. Γιατί; Φοβούμαι μήπως παρεξηγηθώ. Και συνεχίζω τον δρόμο της ρουτίνας μου, φορτωμένος ακόμα μια ενοχή.

Κοινή διακήρυξη της Αυτού Αγιότητος Βαρθολομαίου, Οικουμενικού

Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως,

Της Αυτού Μακαριότητος Ιερωνύμου, Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος του Αγίου Πατρός Φγαγκίσκου

Ἡ ἱστορία τῆς δημιουργίας προβάλλει στά μάτια μας μιά πανοραμική θέα τοῦ κόσμου. Ἡ Γραφή μᾶς διδάσκει ὅτι ἀρχικό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἦταν, ὁ ἄνθρωπος νά ἐργάζεται γιά τήν συντήρηση καί τήν προστασία τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Ἐντελῶς κατ’ ἀρχάς, ὅπως ἀναφέρει τό βιβλίο τῆς Γενέσεως, «ὑπῆρξε ἐποχή κατά τήν ὁποία δέν εἶχε ἀκόμη φυτρώσει κανένα εἶδος καλλιεργήσιμου φυτοῦ πάνω σ’ ὁλόκληρη τήν γῆ, γιατί οὔτε ὁ Θεός εἶχε βρέξει ἀκόμη, οὔτε ἄνθρωπος ὑπῆρχε, ὥστε νά καλλιεργήσει τήν γῆ» (Γεν. 2, 5). Ἡ γῆ μᾶς δόθηκε σάν ἱερό δῶρο καί κληρονομιά, γιά τά ὁποῖα ὅλοι εἴμαστε συνυπεύθυνοι, μέχρις ὅτου στήν τελική ἡμέρα τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ Χριστοῦ, τά πάντα στόν οὐρανό καί στήν γῆ ἀνακαινισθοῦν (Ἐφεσ. 1, 10).

1. Τους Χριστιανούς που παίρνουν τοις μετρητοίς το Ευαγγέλιο, το οποίο λέει πως «ο Θεός αγάπη εστί» και πως το μείζον που θα μείνει αιώνιο είναι η αγάπη*, ο κ. Αμβρόσιος Λενής τους χλευάζει εδώ και πολύν καιρό ως «αγαπούληδες του Θεού».

2. Ο κ. Αμβρόσιος Λενής φέρεται να είπε στην απολογία του: «Το φτύστε τους είναι το λιγότερο. Αν είχα όπλο και μπορούσα από το νόμο, θα το χρησιμοποιούσα να τελειώνουμε». Αυτό που προφανώς υπολογίζει ο κ. Αμβρόσιος Λενής είναι ο νόμος, και γι’ αυτό δεν κάνει πράξη την επιθυμία του. Αλλά το θέμα είναι άλλο: Πόσο υπολογίζει το Ευαγγέλιο, το οποίο μετακινεί το κέντρο βάρους στην π ρ ό θ ε σ η του ανθρώπου, και θεωρεί υπόλογο αυτόν που επιθυμεί να πράξει αλλά εμποδίζεται από διαφόρους εξωτερικούς λόγους**.

Ο κ. Αμβρόσιος Λενής φέρει την ιδιότητα επισκόπου της ελλαδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το θέμα δεν είναι αν πρόκειται για αμαρτωλό άνθρωπο ή όχι. Όλοι αμαρτωλοί είμαστε. Το θέμα είναι ότι ως επίσκοπος οφείλει να «ορθοτομεί τον λόγον της αληθείας», πράγμα για το οποίο οι Χριστιανοί προσευχόμαστε σε κάθε θεία Λειτουργία. Σοφά η θεία Λειτουργία δεν θεωρεί δεδομένο ότι ο επίσκοπος αυτόματα και μαγικά ορθοτομεί, αλλά ζητεί από τους πιστούς να εύχονται ώστε ο επίσκοπος όντως να ορθοτομεί.

Εδώ λοιπόν έχουμε το κορυφαίο πρόβλημα: πόσο σημαντικό είναι το Ευαγγέλιο για έναν επίσκοπο!

Το 2001 στη Γερμανία, όπως αναφέρει ο καθηγητής Μ. Σαντέλ, ο Α. Μέιβες, ένας σαραντάχρονος τεχνικός υπολογιστών, σκοτώνει, τεμαχίζει, μαγειρεύει και τρώει ένα σαραντατριάχρονο προγραμματιστή, τον Γ. Μπράντες, ο οποίος οικειοθελώς    προσφέρθηκε γι’ αυτό το γεύμα, απαντώντας σε αγγελία που ο Μέιβες είχε ανεβάσει στο διαδίκτυο. Η υπερασπιστική γραμμή του Μέιβες στο δικαστήριο ήταν ότι στις δυτικές δημοκρατίες τα ατομικά δικαιώματα είναι ιερά, ο κάθε ενήλικας έχει το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματός του, ο ίδιος ο Μπράντες προσφέρθηκε να φαγωθεί και αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμά του. Το δικαστήριο καταδίκασε πρωτόδικα τον  Μέιβες σε οκτώμισι  χρόνια, αλλά οι δικαστές θεωρώντας επιεική την ποινή του άσκησαν έφεση και τον καταδίκασαν σε ισόβια. Έκριναν με βάση την ηθική, το αναπαλλοτρίωτο της ανθρώπινης φύσης  και όχι με γνώμονα τα σαθρά θεμέλια  της ρητορικής περί ελευθερίας της επιλογής και των ατομικών δικαιωμάτων.

Άνθρωποι από χρήμα

Είναι ένα «Απλοϊκό τραγούδι» του Λόρκα, όπως το είχε τιτλοδοτήσει ο ίδιος. «Απλοϊκό», ναι, πάντως τους τέσσερις πρώτους στίχους θα τους ζήλευε ο Μπρεχτ, και ίσως να ’χαν θέση σε κάποιο δράμα του Σαίξπηρ, λ.χ. στον «Εμπορο της Βενετίας».

 Σε ηλικία οχτώ ετών, για πρώτη φορά στη ζωή μου, αντίκρισα στον τόπο μας ξένο, και μάλιστα εχθρό, εγκατεστημένο μέσα στο σπίτι μας, δίχως να μας έχει ρωτήσει και χωρίς να τον θέλουμε.

Το βιβλίο «Τα ερείπια του παρελθόντος» του D. Gross (εκδ. Πατάκη) - καθηγητή της σύγχρονης ιστορίας των ιδεών στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο- είναι ιδιαιτέρως κατατοπιστικό σε θέματα που αφορούν την έννοια της παράδοσης και τη θέση της στον σύγχρονο κόσμο.

γράφει ο Δημήτριος Ν. Μόσχος, επίκουρος καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Τμήματος
θεολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η πρόσφατη σύσκεψη μεταξύ Καθηγητών Θεολογικών Σχολών και Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά τον καθιερωμένο εορτασμό της μνήμης του ιερού Φωτίου στη Μονή Πεντέλης στις 6 Φεβρουάριου 2017 με αφορμή τη θαυμάσια εισήγηση του Καθηγητού του Τμήματος Ποιμαντικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Θεόδωρου Γιάγκου με θέμα «Μ. Φώτιος και Αγιος Νικόδημος Αγιορείτης. Η συμβολή τους στην αποτύπωση του Κανονικού συνειδότος» έδωσε βήμα για τη διατύπωση σοβαρών παρατηρήσεων σχετικά με την ορθή ερμηνεία των Κανόνων που αφορούν τις σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τους μη Ορθόδοξους Χριστιανούς και ειδικά με τους Αρχαίους Ανατολικούς (Προχαλκηδονίους) που εξακολουθούν να απομονώνονται εκκλησιαστικά, παρά τις πράγματι μαρτυρικές συνθήκες του ιστορικού τους βίου και τους φοβερούς διωγμούς που υφίστανται, όπως με διαύγεια και θάρρος επεσήμανε στη συζήτηση που ακολούθησε ο Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών Χρήστος Βούλγαρης.

Πέντε χρόνια στο ντιβάνι είναι αρκετά για να γνωρίσεις τα μυστικά, τα τεχνάσματα και τα κλισέ μιας θεραπευτικής διαδικασίας με μεγάλη απήχηση και αμφιλεγόμενη αποτελεσματικότητα.

Η ιστορία του Νάρκισσου, με τις διάφορες εκδοχές της, είναι μία από τις δημοφιλέστερες της μυθολογίας. Ο νέος από τη Βοιωτία, θαμπωμένος από την ομορφιά του που καθρεφτίζεται στο νερό, πεθαίνει από μαρασμό εξαιτίας του ανικανοποίητου έρωτα προς τον ίδιο του τον εαυτό. Ο ναρκισσισμός, η εμμονική αυταρέσκεια που μπορεί να καταλήξει σε πάθηση, δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπάρχει από τότε που ο άνθρωπος πρωτοσυνάντησε το είδωλό του. Σήμερα, όμως, που ο καθένας ανεβάζει δεκάδες είδωλά του χάρη στην κατάρα και ευλογία των social media, ο ναρκισσισμός, εκτός από υπαρκτός, είναι και ψηφιακός. Οι διαταραχές που προκαλούνται από τη μανία της εξαντλητικής αυτοφωτογράφισης και της online υπερέκθεσης απασχολεί όλο και πιο συχνά τα ψυχιατρικά συνέδρια, με τους ειδικούς να επιμένουν ότι η υπέρμετρη προσήλωση στο «εγώ και ο εαυτός μου», εκτός από γραφική, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνη.

«Δεν μετανιώνω για τίποτα». «Ό,τι έγινε, έγινε». H δήλωση ακούγεται συχνά και σε τόνους που δεν σηκώνουν αμφισβήτηση. Άνθρωποι που φαίνεται πως προσπαθούν να κάνουν έναν απολογισμό της ζωής τους, αποδεικνύεται πως δεν επιθυμούν παρά μιαν επίδειξη. Θα ήθελαν να δείχνουν αδέσμευτοι, «ξεπλυμένοι» από άχρηστες μνήμες. Δεν κοιτάνε προς τα πίσω αυτοί, μόνο μπροστά. Δεν έχει νόημα - ισχυρίζονται - να σκαλίζουμε τα περασμένα, αφού τα περασμένα δεν διορθώνονται. Ίσια μπροστά λοιπόν η ματιά, εμπιστοσύνη στο μέλλον! Αλλά, μήπως αυτός που το φωνάζει είναι μόνο ο φόβος τους;

Το να μην έχει κάποιος αρκετά χρήματα είναι λιγότερο στενόχωρο από το να μην έχει τι να κάνει. Ακόμη χειρότερο είναι το να μην του επιτρέπεται να κάνει κάτι, παρ' όλο που νιώθει ότι θα το μπορούσε. Εκεί περίπου βρισκόταν η Ελλάδα μέχρι να έλθουν καταπάνω της τα τελευταία κύματα προσφύγων και μεταναστών.

Ένας παπάς με την ουσιαστική έννοια της λέξης, δηλαδή πατέρας και όχι τελεστής μυστηρίων μόνον, μας έστειλε το παρακάτω κείμενο για το οποίο τον ευχαριστούμε θερμά.

 1.  Γενική εικόνα.

Ιωάννης Π. Ζώης

.....

Ο χριστιανισμός είναι μια θρησκεία για σκλάβους. Είναι η θρησκεία των πενήτων, των φτωχών, των κατατρεγμένων, των αδύναμων, ευάλωτων και ελλειμματικών ανθρώπων. Σήμερα επικρατεί η πεπλανημένη άποψη ότι η πίστη είναι ένα καταφύγιο που σε προφυλάσσει από τον πόνο. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Η πίστη είναι ταυτόχρονα παρηγοριά και αγωνία. Ποιος μπορεί να νιώσει τι σημαίνει η σιωπή του Θεού, εκτός από τον πιστό; Ένα πάρα πολύ οδυνηρό συναίσθημα. Για μένα προσωπικά, η πίστη αποτελεί ένα στοιχείο συγκροτητικό, άρα εξ ορισμού κάτι που δεν μπορείς να απαρνηθείς. Ο πιστός μετέχει σ' έναν κόσμο χειρονομιών, τελετουργίας, στον οποίο πρώτα πράττει και μετά κατανοεί.

«Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του προβλήματα, αλλά τα προβλήματα έχουν πολλούς ανθρώπους το καθένα», μου έλεγε σεβαστός αγιορείτης.

Ο ελληνικός εθνικισμός

από τον Όμηρο στον Ευριπίδη

Απόσπασμα

....

Δεν υπάρχει αμφιβολία: τα αυτιά του αφασικού δεν ακούν. Η αξίωση που δια στόματος Πόποβιτς ζητείται, δεν πρόκειται να βρει ανταπόκριση. Είναι τούτα μοίρα του αγωνιζόμενου για την αλήθεια, του αληθινά πνευματικού στην εποχή μας: δ ε ν  α κ ο ύ γ ε τ α ι ....

Είναι γνωστόν ότι η λογοτεχνική κριτική δέχεται τις αρές και τα αναθέματα τόσο των λογοτεχνών όσο και του κοινού. Η κριτική, σπανίως κατηγορείται απλώς και μόνον ως άχρηστη. Συνηθέστερα χαρακτηρίζεται επιβλαβής, αυθαίρετη ή και υποπροϊόν υποσυνειδήτου -τουλάχιστον- μίσους κατά των δημιουργών, ο δε κριτικός (στον όποιο δεν αναγνωρίζεται ιδιότης δημιουργού), φέρει έναν όγκο αισθημάτων απαξίας, ως νέος Άτλας, επί της γραφίδος του.

Δεν χρειάζεται να είσαι θρησκευόμενος για να καταλάβεις ότι ο λόγος των Ιερών Γραφών συχνότατα εκφράζει βαθιές ανθρώπινες αλήθειες. Και ούτε χρειάζεται να είσαι χριστιανός για να καταλάβεις τι εννοεί ο Χριστός όταν λέει ότι «όποιος δεχθεί ένα παιδάκι στο όνομα μου, εμένα τον ίδιο δέχεται». Αυτό το «να το δεχθεί στο όνομά μου», αν το διαβάσουμε όχι με τον τρόπο της οργανωμένης θρησκείας μα με τον τρόπο της καρδιάς, σημαίνει να το δεχθεί όπως πρέπει να δέχεται κανείς ένα παιδί, δηλαδή με αγάπη, προσφέροντάς του στοργή και φροντίδα για να μεγαλώνει γερό, ασφαλές και κατά το δυνατόν χαρούμενο, με τα σωστά εφόδια για την ωριμότητα. Με άλλα λόγια το να δεχτείς ένα παιδί σωστά είναι να το δεχτείς όπως οι σωστοί γονείς δέχονται τα δικά τους παιδιά.

Έξω είναι νύχτα, από το ποτάμι ανεβαίνει τσουχτερή δροσιά. Τα φώτα στην πόλη πολλά, μα οι δρόμοι έρημοι σχεδόν. Τί κά­νουν άραγε αυτές τις ώρες οι Μοσχοβίτες, πού να μαζεύεται η νεολαία, πώς να διασκεδάζει. Θα ρωτήσω την Τανιούσα, αύριο στις μιάμιση, στη γέφυρα του Μόσκβα.

Γράφει ο πάντοτε σημερινός και πάντοτε οικείος, σε πανανθρώπινη κλίμακα, Πασκάλ: «Δεν ξέρω ποιος με έβαλε στον κό­σμο, ούτε τι είναι ο κόσμος, ούτε τι είμαι ε­γώ ο ίδιος.

Ἡ κρίση τῆς προφητείας εἶναι τὸ κεντρικὸ θέμα στὴν παροῦσα ὥρα. Ἡ ἑλλαδικὴ Ὀρθοδοξία παρουσιάζεται ξένη στὸ συγκεκριμένο ἱστορικὸ χρόνο, ἡ μεγάλη της ἀδυναμία εἶναι νὰ ἐνταχθεῖ ἱστορικά, νὰ ἑρμηνεύσει τὴν ἀπαίτηση τῆς Ἱστορίας στὴν παροῦσα στιγμή. Εἶναι αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ ἀπουσία τοῦ προφητικοῦ λόγου. Οὐσία τῆς προφητείας δὲν εἶναι ἡ προαγγελία τῶν γεγονότων ποὺ πρόκειται νὰ συμβοῦν, ἀλλὰ ἡ κατανόηση τῆς πορείας τῆς Ἱστορίας καὶ τοῦ συγκεκριμένου ἱστορικοῦ χρέους ποὺ συνδέεται μὲ τὴν κάθε στιγμή.

Εἴμαστε Εὐρωπαῖοι θέλοντας καὶ μή,  εἴμαστε οἱ μοναδικοὶ Εὐρωπαῖοι ποὺ ἀντιμετωπίζουμε τὴν Εὐρώπη σὰν μιὰ ἐπιθυ­μητὴ λύση εὐκολίας κι ὄχι σὰν τὴν «ὁλοκλήρωση τῆς ἀνθρω­πότητας», ὅπως ἀντιμετώπιζε τὴν εὐρωπαϊκὴ ἰδέα ἕνας φιλό­σοφος σὰν τὸν Χοῦσερλ.

Όπως και "τότε" έτσι και φέτος δεν βρισκόταν χώρος για να γεννηθεί. Όλα τότε ήταν γεμάτα, έτσι και τώρα. Καρδιές, στομάχια, χέρια! Ούτε να συμπονέσουν (καρδιές), ούτε να αισθανθούν (στομάχια), ούτε να δώσουν (χέρια) μπορούσαν. Οι άνθρωποι την εποχή της γέννησης του Ιησού Χριστού δεν "χώραγαν" κανέναν. Έτσι ο Χριστός αφού δεν έγινε δεκτός από καμιά καρδιά κατέφυγε να γεννηθεί σ´ ένα στάβλο για να τον ζεστάνουν οι καρδιές των ζώων.

Massimo Recalcati

Το σύμπλεγμα του Τηλέμαχου

εκδ. ΚΕΛΕΥΘΟΣ

σελ. 53-56

Η εποχή μας μοιάζει να καλύπτει με ψεύτικη ευφορία τη δύσκολη συνθήκη του ανυπεράσπιστου και της ερημίας που συνοδεύει την ύπαρξη.

...Όπως λέει ο Λιούις στο ποίημά του, η κρίση πρέπει να αρχίσει με μας προσωπικά. Τα σπανιότερα λόγια που μπορεί κανείς να ακούσει από ένα συγγραφέα είναι οι λέξεις: «Κύριοι, έκανα λάθος!». Αλλά, τα λόγια αυτά είναι εκείνα που καθένας πρέπει να πει μπροστά στον Θεό, όταν τον συναντήσει...

I Have a Dream

Martin Luther King, Jr.

Λόγος που εκφωνήθηκε στις 28 Αυγούστου 1963, μπροστά στο μνημείο του Lincoln, στην WashingtonD.C., με τον οποίο καλούσε να δοθεί ένα τέλος στον ρατσισμό στις ΗΠΑ.

 Όπως κάθε άθεος (και είμαι και Ισπανός) είμαι ενάντια στους κληρικούς. Έτσι πάντα με ενδιέφεραν πολύ τα θέματα του Βατικανού, και για αυτό παρακολούθησα από κοντά την παραίτηση του Βενέδικτου XVI και την εκλογή του Φραγκίσκου.

Ο Bono για τον Χριστό

Αυτή η συνέντευξη με τον Bono σχετικά με τον Ιησού Χριστό είναι απλ(ά)ώς συναρπαστική. Διαβάστε την και εμπνευστείτε!

Θα πρέπει ένας άνθρωπος να είναι τυφλός και απίστευτα ανόητος αν, φτάνοντας στα χρόνια της ωριμότητας, δεν αναρωτιέται πότε-πότε, μες στην παραζάλη της ζωής: «Για ποιο σκοπό ήρθα στον κόσμο; Γιατί ζω;»

Όταν είναι κανείς νέος, ο καιρός κυλάει τόσο γρήγορα, οι διασκεδάσεις είναι τόσο πολλές, και το τέρμα του δρόμου της ζωής μοιάζει νάναι τόσο μακριά, ώστε δεν υπάρχει καιρός για τέτοιες αυτοαναλύσεις. Τουλάχιστον, σε μένα, αυτό είχε συμβεί. Οι φοιτητές της ιατρικής, συνήθως, δε διακρίνονται για την ευσέβεια τους και, φυσικά, ούτε γω ήταν δυνατόν να αποτελώ εξαίρεση σ' αυτό τον κανόνα. Στα εργαστήρια της ανατομίας, όπου διαμελίζονται σε χίλια-δυό κομμάτια τα απομεινάρια του ανθρώπου, το ανθρώπινο σώμα δε μου φάνηκε τίποτα περσότερο από μια πολύπλοκη μηχανή. Στις αυτοψίες που είχα παρακολουθήσει, τί­ποτα δέν είδα που να με κάμει να πιστέψω ότι υπάρχει μες στο κορμί μια ψυχή αθάνατη. Όταν συλλογιόμουν τον Θεό, άθελα μου στο στόμα μου χάραζε ένα χαμόγελο ανωτερότητας, που έδειχνε την περιφρόνηση που αισθανόμουν για έναν τόσο παμπάλαιο μύθο.

Εδώ πια η κρυφή επανάσταση που ζυμωνόταν τόσον καιρό μέσα μου, εναντίον του στενού κορσέ που έβαζε στους ανθρώ­πους η θρησκεία, έφτασε στο κατακόρυφο. Γεμάτος περηφάνεια για τις κριτικές μου ικανότητες, άρχισα να βρίσκω αδύνατα ση­μεία στην Αγία Γραφή και είχα πολλές αντιρρήσεις τώρα πια για την αθανασία της ψυχής, ύστερα μάλιστα από την καινούργια μου ιδιότητα του φοιτητή της Βιολογίας. Οι μελέτες μου στην Α­νατομία και στους άλλους κλάδους της επιστήμης μου μού σταθε­ροποιούσαν τη στάση της αδιαφορίας που είχα εγκαινιάσει. Ό­ταν παντρεύτηκα, μ' όλο που από διεστραμμένη αίσθηση τιμής κράτησα τους εξωτερικούς τύπους του Καθολικού δόγματος, διό­λου δε σκεφτόμουν να τηρώ τους κανόνες και τις υποχρεώσεις του. Οι φυσικές δυνάμεις αναμοχλεύονταν πολύ έντονα μέσα μου. Και όταν ακόμα η συνείδηση μου μ' ενοχλούσε, φρόντιζα να την πνίγω κάτω από ένα πλήθος κοσμικών ενδιαφερόντων. Μ' όλο που ποτέ μου δεν απαρνήθηκα το Χριστιανισμό - ήμουν πολύ δει­λός για να το κάμω αυτό - τον απολησμόνησα αρκετά, μ' αυτές τις καινούργιες μου απασχολήσεις. Είχα φτάσει πια στο ύψιστο σημείο του εγωισμού.

Από την Αυστρία πήγα στην Ιταλία. Κάθε πρωί, το λίγο καιρό που έμεινα στο χαλασμένο χωριουδάκι, το Καστελμάρε, κοντά στο Λιβόρνο, έβλεπα τη γριά Μαρία Μπεντέλι. Κοντούλα, λεπτή και σουφρωμένη, με γυμνά πόδια, μ' ένα μαύρο βρώμικο ρούχο, ένα μαύρο μαντίλι γύρω απ' το κεφάλι της. Οι αδύνατοι ώμοι της λύγιζαν κάτω από το βαρύ κοφίνι που κουβάλαγε. Ήταν η προσωποποίηση του τραγικού ανθρώπου. Το αδύνατο μελαχρινό της πρόσωπο, σφιχτό και χιλιοβασανισμένο, έμοιαζε νάχει ζυμωθεί με τόση δυστυχία, ώστε είχαν απομείνει πάνω της ανεξίτηλα τα απομεινάρια της θλίψης.

Δύο κείμενα για... "χίλιες" σκέψεις

Θέματα που... σκανδαλίζουν την ταπεινή (;) αυτάρκεια και αυταρέσκεια των ορθοδόξων είναι τα παρακάτω! Ακουμπήματα οδυνηρών πληγών που «φλεγμαίνουν καί αἱμορραγοῦν» και όσοι «δεν καταλαβαίνουν»... «δεν ξέρουν που πατούν και που πηγαίνουν».

Όμως όλα αυτά (οι διηρημένοι χριστιανοί) είναι πέτρες σκανδάλου και λίθοι προσκόματος, για ανθρώπους που σκέπτονται όπως θέλει ο Χριστός, που λέει: Να σας βλέπουν αγαπημένους και ενωμένους (τους μαθητές μου) και να πιστέψουν ότι ο Θεός με απέστειλε. Δηλαδή να πιστέψουν στην θεότητα του Χριστού!

Ας ακούσουμε τον π. Raniero Cantalamessa στην διδασκαλία του στην Σύνοδο των Αγγλικανών και ας διαβάσουμε το κείμενο του αρχισυντάκτη του ελληνικού καθολικού περιοδικού «Ανοιχτοί Ορίζοντες» με περίσκεψη, καλή διάθεση και αγωνία, για το σκάνδαλο της διαίρεσης μας, και ας προσευχηθούμε (ας προσευχόμαστε πάντοτε) να σηκώσει ο Χριστός από τον ανθρώπινο δρόμο τις εμποδίζουσες "πέτρες" και να "παύση τα σχίσματα".

Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του στον πρόεδρο της οργάνωσης «προσήλωση στην οικογένεια» (FOTF) Τζιμ Ντάλι (Jim Daly), ο επικεφαλής του συγκροτήματος U2 Μπόνο (Bono) αντήλλαξε σχόλια για τη Βίβλο και αστεϊσμούς για τη μουσική, τη θεολογία και τον ρόλο των ευαγγελικών στον αγώνα κατά του AIDS.

1. Η σύγχρονη μαζική κατανάλωση είναι ένα άθροισμα ατομικών επιδόσεων∙ ο κάθε καταναλωτής είναι ένας κατ’ οίκον εργαζόμενος, που δουλεύει αμισθί στην παραγωγή του μαζικού ανθρώπου.

(...) Είναι πασίγνωστο ότι ο βιομηχανικός συγκεντρωτισμός, ο οποίος κυριαρχούσε μέχρι την προηγούμενη γενιά, έχει εγκαταλειφθεί −κυρίως για στρατηγικούς σκοπούς− κι έδωσε τη θέση του στη διάχυτη ανάπτυξη. Αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό, είναι πως αυτή αρχή δεν περιορίζεται μόνο στην κατανάλωση αλλά εφαρμόζεται και στην παραγωγή του μαζικού ανθρώπου. 

Δεδομένου ότι, σύμφωνα μ’ ένα γνωστό γερμανικό ρητό, «ο άνθρωπος είναι ό,τι τρώει» (με μια μη-υλιστική έννοια του όρου), μπορούμε να πούμε πως ο μαζικός άνθρωπος παράγεται μέσα από την κατανάλωση μαζικών εμπορευμάτων. Μέσω αυτής, ο καταναλωτής, εργαζόμενος κατ’ οίκον, μετασχηματίζει τον εαυτό του σε μαζικό άνθρωπο. (...)

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2008

Αγαπητοί αδελφοί

Αυτές τις μέρες (19, 20 και 21 Δεκεμβρίου) θα σας επισκεφτούν στο σπίτι σας ο παπάς της Ενορίας (στα όρια της οποίας κατοικείτε), μαζί με μια μικρή ομάδα Χριστιανών προκειμένου να σας θυμίσουν (κατανοείστε την ενόχληση) το χρέος όλων μας απέναντι στους αδελφούς-συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε δύσκολες συνθήκες ζωής (ΕΡΑΝΟΣ ΑΓΑΠΗΣ).

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ

ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Έρανος Αγάπης 2018

Θα ενοχλήσουμε το προσεχές Σάββατο

Η αγάπη που δίνουμε

επιστρέφει ξανά σε μας.

Αν οι άλλοι δε μας αγαπούν

πρέπει να αναρωτηθούμε,

μήπως δεν δώσαμε αγάπη,

και συνεπώς φταίμε εμείς.

Φυσικά δεν πρέπει να περιμένουμε αγάπη

αν δεν είμαστε αξιαγάπητοι.

Έρανος Αγάπης ονομάζεται η προσπάθεια να συγκεντρωθούν χρήματα για τους ανθρώπους που δυσκολεύονται. Έρανος Αγάπης με δύο πλευρές: Τους εθελοντές, που κάνουν τον κόπο και υφίστανται τυχόν την ψυχική ταλαιπωρία των "ανέξοδων" σχολίων από κάποιους και Τους δωρητές, εσάς δηλαδή, που με καλή διάθεση και ανοιχτή καρδιά, δεν εκνευρίζεστε από την ενόχληση, αλλά, όντας αξιαγάπητοι, μπορείτε να δίνετε αγάπη!

Τα εμβόλια είναι ιστορικά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να προφυλαχθεί ο πληθυσμός από τις λοιμώξεις. Εκατομμύρια θάνατοι αποφεύγονται κάθε χρόνο λόγω των διάφορων εμβολιασμών!

ΠΕΡΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ

Δεν έχει να κάνει με τη μάσκα φίλε μου.
Ανέκαθεν δεν είχε.
Είναι που δεν γουστάρουνε απλά να ακούνε τους ειδικούς.
Αυτούς που έχουν τη γνώση.

Αυτη τη στιγμή η Ελλάδα αντιμετωπίζει τρεις ταυτόχρονες κρίσεις: υγειονομική, κοινωνική, και οικονομική.

Kαθολική μέχρι στιγμής η αποτυχία περιορισμού της πανδημίας και των βαρύτατων συνεπειών της στον δημόσιο και τον ιδιωτικό βίο. Αποτυχία που πιστοποιεί ότι ο κορωνοϊός «σκέφτεται» ταχύτερα από τους επιστήμονες, δρα επίσης ταχύτερα από τους πολιτικούς και φέρεται εξυπνότερα από τα μικρά ή και μεγάλα τμήματα των κοινωνιών που παραμένουν καθηλωμένα στον συνωμοσιολογικό ανορθολογισμό. Επιπλέον, ο νέος ιός, όπως όλο του το σόι, είναι περισσότερο δημοκράτης από πολιτειακά συστήματα αυτοπροσδιοριζόμενα σαν δημοκρατικά. 

Με δυσάρεστη έκπληξη παρακολούθησα όλο το ελληνικό σύστημα εξουσίας, από την κυβέρνηση με τους υπουργούς της ως την Εκκλησία και από την ΕΡΤ ως το τελευταίο, ιδιωτικό κανάλι, να παίζουν αφελέστατα το ιταμό παιχνίδι του Ερντογάν.

Ευάγγελος Νιάνιος

"Πανήγυρις φαιδρά, ιερά πανδαισία, δεύτε πιστοί μεθέξωμεν· ακραιφνής Φράγκος και γαρ ημάς συγκαλείται, εστιάτωρ ων πνευματικός, ού η τράπεζα γέμει ελληνικών εδεσμάτων"… Το βιβλίο του Ρεζίς Ντεμπραί «Ζωή και θάνατος της εικόνας» – περί αυτού πρόκειται – που πρωτοκυκλοφόρησε το 1992 είναι ένας ύμνος στην αιώνια – ειδωλολατρική και ορθόδοξη – Ελλάδα. Και όμως διαπραγματεύεται ένα καθόλα σύγχρονο θέμα: τις γεωπολιτικές διαστάσεις της εικόνας. Aυτό που εντυπωσιάζει στο βιβλίο δεν είναι ο εκθειασμός των Αρχαίων προγόνων μας – δεν είναι ο πρώτος που το κάνει και άλλοι ίσως τον ξεπερνούν σε επαίνους – αλλά ο ανυπόκριτος εγκωμιασμός των Ελλήνων Πατέρων της Εκκλησίας, από τον Μέγα Αθανάσιο μέχρι τον άγιο Νικηφόρο, τον Πατριάρχη και η αναγνώριση ότι η νίκη των εικονολατρών επί των εικονομάχων συνιστά μέγιστη πολιτισμική κατάκτηση. Η διεισδυτική του ματιά συνδυάζει την κοινωνιολογική κριτική και το θεολογικό σχόλιο.

Δίδασκα στη Γ' Λυκείου ένα ποίημα της Βισουάβα Σιμπόρσκα: Σκέψεις που μ' επισκέπτονται στους πολυσύχναστους δρόμους. Συζητούσαμε πώς αποτυπώνονται στους στίχους οι ζωές των ανθρώπων, οι μείζονες και ελάσσονες βίοι. Και σε μια «στροφή» του μαθήματος είπα: «Τώρα θα σας διαβάσω κάτι διαφορετικό, ένα κείμενο πρόσφατο, που συζητιέται πολύ. Τους διάβασα το κλείσιμο της αγόρευσης του συνηγόρου πολιτικής αγωγής Θανάση Καμπαγιάννη στη δίκη της Χ.Α..

(ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 34- ANTHONY TROLLOPE,  “Ο ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ”, μετάφραση Σάντυ Παπαϊωάννου, εκδόσεις Gutenberg)

Θα μπορούσατε να σκεφθείτε ότι για το ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας έχουν γραφτεί λογοτεχνικά βιβλία; Η περίφημη διαμάχη ανάμεσα στους Φραγκισκανούς μοναχούς και τον Πάπα της Ρώμης για το αν ο Χριστός είχε στην ιδιοκτησία του πράγματα, για το αν επιτρέπει στους μοναχούς και την Εκκλησία να έχουν και να διαχειρίζονται περιουσίες ενέπνευσε τον σπουδαίο Ιταλό πανεπιστημιακό και λογοτέχνη Ουμπέρτο Έκο να αφιερώσει πολλές σελίδες στο περίφημο “Το Όνομα του Ρόδου”.  Όμως και Άγγλοι συγγραφείς της βικτωριανής εποχής, όπως ο Ντίκενς και ο Καρλάιλ ασχολήθηκαν με την φιλανθρωπία και την διαχείρισή της από την Αγγλικανική Εκκλησία, σε συνέχεια του χωρισμού της από την Ρωμαιοκαθολική. Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει το μυθιστόρημα του σύγχρονου με τους παραπάνω Anthony Trollope “ Ο Επίτροπος”, το οποίο αποτελεί το προοίμιο της λογοτεχνικής σειράς “Τα Χρονικά του Μπάρτσεστερ”.

Εφημερίδα Guardian – Δευτέρα 28/08/2017.

Ήταν γύρω στα μεσάνυχτα όταν το ταξί σταμάτησε έξω από κάποιες εγκαταστάσεις που θύμιζαν φυλακή, και οι γονείς του Ζιόνγκ Τσένκζουό τον παρέδωσαν στον άνθρωπο που τον αποκαλούν «σατανικό νονό».

Νωρίτερα μέσα στη μέρα, οι τρεις τους είχαν ξεκινήσει από το σπίτι τους, πάνω από 600 χλμ μακριά, για κάτι που οι γονείς του Ζιόγνκ ισχυρίστηκαν ότι θα επρόκειτο για μια οικογενειακή εκδρομή. Στην πραγματικότητα όμως, ο προορισμός τους ήταν ένα κέντρο αποκατάστασης που λειτουργεί σαν στρατώνας, και αφορά παρεκκλίνοντες αλλά και εξαρτημένους από το διαδίκτυο εφήβους, που η εμμονή τους με την χρήση του ανησύχησε τους γονείς τους.

«Και τα οικεία αναιρείν επί σωτηρία της αληθείας» (ακόμη και τις δικές του απόψεις να αναιρεί, αν είναι να σωθεί η αλήθεια)

Αριστοτέλης

Διακονώ την ιατρική πάνω από τρεις 10ετίες. Ως την εμφάνιση του Covid-19 το πλαίσιο της διακονίας καθοριζόταν από τρεις βασικές αρχές:

Το καλοκαίρι του 1960 πέρασα τις θερινές μου διακοπές στην Τραπεζούντα, βοηθώντας στην αποκατάσταση τοιχογραφιών στον ναό της Αγίας Σοφίας, έναν από τα ωραιότερα μνημεία της εκκλησιαστικής βυζαντινής αρχιτεκτονικής και τοιχογραφίας του 13ου αιώνα που διασώζονται έως σήμερα.

Σωκράτης: Ψάχνεις κάποιον, αγαπητέ μου Ιπποκράτη?

Ιπποκράτης: Όχι, Σωκράτη, διότι τον έχω ήδη βρει, και συγκεκριμένα εσένα. Σε έψαχνα παντού. Κάποιος μου είπε στην αγορά ότι σε είδε να περπατάς εδώ κατά μήκος του ποταμού Ιλισού, επομένως σε ακολούθησα.

Σωκράτης: Καλώς τότε, πες μου γιατί ήρθες και μετά θέλω να σε ρωτήσω κάτι σχετικά με τη συζήτησή μας με τον Πρωταγόρα. Τη θυμάσαι ακόμα?

Η Αλίκη δεν περπατάει πια. Περιφέρεται. Πάνω-κάτω το μακρύ διάδρομο. Φτάνει στο χολ, μπροστά στην πόρτα του ασανσέρ. Μετά ένας άλλος διάδρομος, πανομοιότυπος με τον προηγούμενο. Στην άκρη, ένα κλουβάκι με 2 καναρίνια κι η συσκευή της τηλεόρασης, πάντα αναμμένη. Και ξανά, και ξανά, και ξανά…

Οι Αζέροι με τους Τούρκους επιτίθενται στους Αρμένιους για να συμπληρώσουν ό,τι άφησαν πίσω στην προηγούμενη γενοκτονία. Το Ισραήλ που υπέστη γενοκτονία υποστηρίζει τους γενοκτόνους. Στην Κύπρο ο Ερντογάν προχωρεί βήμα με βήμα στην ολοκλήρωση της κατάκτησης του ’74.

«Όλο το έργο μου βασιζόταν στα χρόνια που πέρασα στο Καθολικό σχολείο.  Όλα αυτά για την λύτρωση, για την κόλαση... Καθώς μεγάλωνα, σταμάτησα να παλεύω ενάντια σε αυτά.  Τώρα αντλώ από αυτά και το χαίρομαι.  Δεν υπάρχει πιο βαθιά πηγή για να αντλήσεις από τους μύθους του Καθολικισμού.  Όλα είναι εκεί μέσα».

Από την ερχόμενη Δευτέρα μπαίνουμε σιγά σιγά στην τρίτη φάση της πανδημίας του νέου κορωνοϊού στη χώρα μας. Στην πρώτη φάση, όταν κλείσαμε τα πάντα για να περιορίσουμε την ανεξέλεγκτη εξάπλωση του ιού στο γενικό πληθυσμό και για να αποφύγουμε τις ουρές ψυγείων με πτώματα στους δρόμους, κάποιος θα έλεγε ότι τα πήγαμε αρκετά καλά.

Πόσο συχνά δημιουργούμε μέσα μας μια ιδέα παράταιρη και στενή για την Αλήθεια του Θεού!

Και με τι έπαρση φανταζόμαστε πως η Αλήθεια του Θεού μπορεί να είναι ένας χώρος περιορισμένος σε όρια που δήθεν έχουν θεσπισθεί άπαξ και δια παντός από τους τάχα και ιδιοκτήτες του θείου νόμου.

Σκασμός οι Φαρισαίοι! Μιλά ο Ντίνος Χριστιανόπουλος!

H συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε από το σερ Στήβεν Ράνσιμαν, στο Ελσισιλντς της Σκωτίας, στον πατρογονικό πύργο του, τον Οκτώβρη του 1994, για λογαριασμό της ΕΤ3, στις δημοσιογράφους Χρύσα Αράπογλου και Λαμπρινή Χ. Θωμά. Για τεχνικούς λόγους, δεν «βγήκε» ποτέ στον αέρα.

Στο βιβλίο του «Βυζάντιο, Ένας άγνωστος κόσμος» (εκδ. Μεταίχμιο) ο Τζόναθαν Χάρις αποκαλύπτει με τρόπο γλαφυρό τις αντιφάσεις του βυζαντινού πολιτισμού.

«Η κουκουβάγια

το πουλί της γνώσης και της σοφίας

πετάει το σούρουπο.»

Fr. Hegel (1770-1831)

Ημερομηνία, 27 Φεβρουαρίου. Έτος, 1846. Τόπος, το Κοινοβούλιο της Μεγάλης Βρετανίας. Θέμα, οι περίφημοι Corns Laws, δηλαδή οι νόμοι που από το 1815 δεν άφηναν εντελώς ελεύθερη την εισαγωγή τροφίμων και σιτηρών στην χώρα θεσπίζοντας δασμούς και περιορισμούς.

«Ο Μεσαίωνας αναζήτησε με επίμονο τρόπο ένα υλικό κριτήριο για την αγιότητα. Αυτή είναι η σημασία της αναζήτησης της φιλοσοφικής λίθου. Η πραγματική φιλοσοφική λίθος, το πραγματικό Γκράαλ είναι η Ευχαριστία. Ο Χριστός μάς υπέδειξε τι πρέπει να σκεφτόμαστε για τα θαύματα θέτοντας στο ίδιο το επίκεντρο της Εκκλησίας ένα θαύμα αόρατο και κατά κάποιον τρόπο συμβατικό (απλώς η σύμβαση είναι επικυρωμένη από το Θεό).

            Τα δόγματα της πίστης δεν είναι πράγματα που μπορούν να πιστοποιηθούν. Είναι πράγματα που πρέπει να τα ατενίζει κανείς από κάποια απόσταση, με προσοχή, σεβασμό και αγάπη. Όπως το χάλκινο φίδι, η δύναμη του οποίου είναι τέτοια, ώστε όποιος το ατενίζει να αντλεί ζωή. Μία τέτοια προσωπική και αγαπητική ενατένιση έχει ως αποτέλεσμα να αναβλύσει στην ψυχή μία πηγή φωτός, που καταυγάζει όλες τις πτυχές της επίγειας ζωής του ανθρώπου. Τα δόγματα χάνουν αυτή τη δύναμη αμέσως, μόλις κάποιος επιχειρήσει να τα πιστοποιήσει.

Χρήστου Λούκου - "Επιδημία και κοινωνία"

Σχόλια ανώνυμου συγγραφέα

 Στην μελέτη του Χρἠστου Λούκου "ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ - Η ΧΟΛΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ (1854)" που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Μνήμων", τ. 14, 1992 από την Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού (https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/mnimon/article/view/7870/7577) υπάρχουν μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία, που σχετίζονται με την επικαιρότητα που αντιμετωπίζουμε αυτές τις μέρες. 

Μερικά μόνο είναι αυτά:

Ρενέ Ζιράρ

από το First Things,τχ 62 (Απρίλιος 1996)

Από τότε που πρωτοεμφανίστηκε ο χριστιανισμός, η ομοιότητα των Ευαγγελίων με ορισμένους μύθους χρησιμοποιήθηκε σαν επιχείρημα εναντίον της χριστιανικής πίστης. Οι παγανιστές απολογητές του επίσημου πανθεϊσμού της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας υποστήριζαν, ότι η ιστορία για το θάνατο και την ανάσταση του Ιησού δεν διέφερε ουσιαστικά από τους μύθους του Διονύσου, του Όσιρη, της Άττιδος, κ.λπ. Παρ’ όλα αυτά δεν κατόρθωσαν ν’ αναχαιτίσουν την προέλαση του χριστιανικού κύματος. Τα τελευταία διακόσια χρόνια όμως, καθώς οι ανθρωπολόγοι ανακάλυψαν σε όλο τον κόσμο ιδρυτικούς μύθους που φαίνεται να μοιάζουν στο Πάθος και την Ανάσταση του Ιησού, η ιδέα ότι ο χριστιανισμός είναι κι αυτός ένα μύθος μοιάζει επιτέλους να επικρατεί … ακόμα και μεταξύ χριστιανών πιστών.

Ψυχής Δρόμοι, τ.15,2018

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από μία φοιτήτρια 21 ετών, που γεννήθηκε στην Αλβανία και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα σε ηλικία 8 ετών.

[Με αφορμή τις απορίες...το σοκ...την θλίψη...τα αδιέξοδα....,και τα θέματα που γέννησε και θα γεννάει η απρόοπτη αιφνίδια και οδυνηρή αναχώρηση του φίλου Ηλία Κ.]

(…) Λες πως όταν βρίσκεσαι μπροστά σε μια ανθρώπινη οδύνη που σου φαίνεται παράλογη και περιττή, τότε σε «κατακλύζουν ποταμοί συγκίνησης κι ένα αίσθημα ότι είναι πάνω από τις δυνάμεις σου». Συμφωνώ. Κι ο μόνος λόγος για τον οποίο θα σου πρότεινα να κρατήσεις σε χαμηλούς τόνους τα συναισθήματά σου, είναι ότι μπορεί να μην είναι ώρα να εκδηλωθούν, ή μπορεί να σε καταπονήσουν. Πάρα πολύ χειρότερη κατάσταση είναι όταν αναγνωρίζεις μεν ότι όλος αυτός ο πόνος είναι «παράλογος και περιττός», αλλά δεν μπορείς να νιώσεις καμιά συγκίνηση, ή όταν αναγνωρίζεις πως τα συναισθήματά σου δεν είναι γνήσια.

 Περασμένη βραδυνή ώρα, έχει μόλις τελειώσει η επίσημη τράπεζα της Πανορθόδοξης διάσκεψης που διεξάγεται στο συνεδριακό μεγάλου γυναικείου Μοναστηρίου,

Πριν από μισό αιώνα και πλέον, όταν ήμουν ακόμη παιδί, θυμάμαι ότι άκουγα πολλούς ηλικιωμένους να δίνουν την ακόλουθη εξήγηση για τι μεγάλες συμφορές που είχαν βρει τη Ρωσία: οι άνθρωποι ξέχασαν τον Θεό, γι’ αυτό έγιναν όλα αυτά.

Είναι άσχημο και οδυνηρό να… περιπλακείς στα δίχτυα μιας ευσεβούς απάτης (fraus pia). Να ξέρεις και να φοβάσαι. Να μασάς τα λόγια σου και να απεραντολογείς… αοριστολογώντας! Να αγχώνεσαι από την παροιμία «τα σύκα σύκα και η σκάφη σκάφη» και ακόμα «χειρότερα» να σε συντρίβει ο λόγος του Χριστού «το ναι ναι και το ου ου» και η τρομερή Του διάγνωση: «Γνωρίστε την Αλήθεια και η Αλήθεια θα σας ελευθερώσει».

Μια στιγμή συνειδητοποίησης

Μεγάλωσα ως ένας αλαζονικός, αυτοδικαιούμενος άθεος του Χόλλυγουντ!

Η χριστιανική πίστη δεν περιορίζεται να επιβιώνει. Δεν είναι όπως θα λέγαμε για τους Δρυίδες, αν κατάφερναν να επιβιώσουν κάπου τα τελευταία δυο χιλιάδες χρόνια. Διότι αυτό συμβαίνει στην Ασία και αυτό συνέβη στην αρχαία Ευρώπη, όπου οι μυθολογίες και οι φιλοσοφίες περπατούσαν η μια δίπλα στην άλλη χωρίς ποτέ να συναντώνται και να συμφιλιώνονται.

[…] Όμως εκείνο το μικρό επεισόδιο έμεινε χαραγμένο στο μυαλό μου σαν ένα είδος παραβολής, που εξηγεί για ποιο λόγο τόσες και τόσες σημερινές Ιστορίες της Ανθρωπότητας αρχίζουν με τη λέξη «εξέλιξη» και, μαγνητισμένες από αυτήν, συνεχίζουν με μια όχι και τόσο αυστηρή λογικά έκθεση ιδεών λες και τους αρκεί η πρώτη λέξη για να πιστεύουν πως τα λένε καλά και στη συνέχεια.