- Συγγραφέας: Παπαθανασίου Θανάσης
Απόσπασμα από το κείμενο του Θανάση Ν. Παπαθανασίου, «Τρεις σημειώσεις για το ειδύλλιο πανδημίας και πανδαιμόνιου», στην πρόσφατη "Σύναξη" (τ. 156):
«... Άρνηση του μυστηρίου δεν συνιστά μόνο η απόρριψή του, αλλά και το στρίμωγμά του στο τσεπάκι του θρησκευόμενου. Άρνησή του, με άλλα λόγια, είναι και η προσπέραση της αντινομίας η οποία διαπερνά την ιστορία, όπως μαρτυρά η βαθιά βιβλική, πασχάλια φράση "Βασιλεύει, αλλ΄ ουκ αιωνίζει άδης του γένους των βροτών". Αν οι Κορίνθιοι απαντούσαν στον Παύλο ότι αποκλείεται να κολλήσουν, επειδή πρόκειται για σώμα και αίμα του Χριστού κλπ, απλώς θα φανερωνόταν ότι υπέτασσαν τον ζωντανό Θεό στην ευημερία, θεωρώντας τον δεσμευμένο στην εξασφάλισή της βρέξει – χιονίσει. Όμως ένας Θεός μη ελεύθερος, δεν είναι ο όντως Θεός. Αντιθέτως, μια φράση του τύπου «Θα κοινωνήσω, κι ο Θεός βοηθός» είναι σύστοιχη προς το μυστήριο, εφ΄ όσον δηλώνει αυτοπαράδοση στον ζωντανό Θεό (είναι άλλο ζήτημα ότι η φράση αυτή δεν μπορεί να λειτουργήσει στον δημόσιο χώρο, για τον οποίο θα μιλήσουμε παρακάτω) [...].
Η πεποίθηση περί του ναού ως τόπου άσυλου από κάθε λογής επιθέσεις είναι, ουσιαστικά, σύστοιχη προς την πρόκληση που απηύθυναν οι βασανιστές στους μάρτυρες: "Πού είναι ο Θεός σου;". Στο νου των διωκτών η σχέση με τον Θεό δημιουργεί ανοσία από την επερχόμενη απειλή. Συνεπώς, το πάθημα του μάρτυρα για μεν τους διώκτες ήταν η κραυγαλέα απόδειξη απουσίας ή αδυναμίας του Θεού των χριστιανών, για δε υπεράγαν ορθοδόξους μπορεί να ήταν και απόδειξη ολιγοπιστίας του μάρτυρα! Εδώ, στην βιολογική ήττα των μαρτύρων, κρατά κανείς ή χάνει το μυστήριο.
Η –αδήλωτη φυσικά– πεποίθηση του πιστού ότι κατέχει τον Θεό του (ή ακόμα και μιας κοινότητας ότι εγκιβωτίζει τον Θεό της) αποτελεί βλασφημία, όσα δόγματα κι αν αποστηθίζει ο εν λόγω πιστός (ή η εν λόγω κοινότητα), σε όση εσχατολογία κι αν πλειοδοτεί, όσο ηχηρά κι αν κάνει ομολογία πίστεως. Ας ακούσουμε πώς ο Κύριος των εκπλήξεων απευθύνεται, δια στόματος προφητών, προς τους δοκούντας εστάναι (όχι προς ολιγοπίστους ή αθέους): "Ακούστε τι λέει ο Κύριος: Εσείς νομίζετε πως έχετε κάνει συνθήκη με το θάνατο και συμφωνία με τον άδη και πως η μάστιγα η καταστροφική όταν περάσει δεν θα σας αγγίξει. Κάνατε την ψευτιά καταφύγιο και την απάτη κρυψώνα σας" (Ησαΐας 28:14)...».